Cholesterol cao là tình trạng nồng độ cholesterol trong cơ thể cao hơn mức bình thường và đang là mối lo ngại của gần 40% người trưởng thành ở Hoa Kỳ không được điều trị. Cholesterol đóng một vai trò quan trọng trong việc cấu tạo nên các tế bào khỏe mạnh nhưng cholesterol cao có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim.
Mặc dù tình trạng cholesterol cao thường được điều trị phổ biến nhất bằng statin nhưng thuốc cũng đi kèm với một số tác dụng phụ nguy hiểm.
Mới đây, cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) vừa chấp thuận loại thuốc mới làm hạ cholesterol máu không thuộc nhóm statin.
Mỡ máu là gì? Cholesterol là gì?
Mỡ máu là tên gọi thông thường của lipid máu, bao gồm nhiều thành phần khác nhau, trong đó thành phần quan trọng nhất là cholesterol.
Nhiều người vẫn nghĩ cholesterol là thành phần xấu trong cơ thể, là nguyên nhân gây ra nhiều loại bệnh. Thực tế, cholesterol rất quan trọng với cơ thể, góp mặt trong nhiều bộ phận như cấu trúc màng tế bào, tiền chất tạo vitamin D và một số hormon, giúp chúng ta phát triển và hoạt động khỏe mạnh. Chúng chỉ trở nên có hại khi có sự rối loạn giữa các loại cholesterol, mà bệnh lý điển hình gây ra là xơ vữa động mạch.
Vì là chất mỡ không hòa tan trong nước, cholesterol và các chất mỡ như triglyceride phải kết hợp với chất dễ tan trong nước là lipoprotein để dễ di chuyển trong máu. Vì vậy, khi xét nghiệm lượng mỡ máu ngoài tổng số Cholesterol, người ta còn phân tích cholesterol theo các loại Lipoprotein , trong đó có 2 loại quan trọng đó là LDL -c (lipoprotein tỉ trọng thấp ) ” mỡ xấu” và HDL-c ( Lipoprotein tỉ trọng cao) “mỡ tốt.” Mỡ máu tăng cao khi loại xấu tăng và loại tốt giảm, gây ra nhiều loại bệnh tim mạch nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, tai biến mạch não…
Một thành phần quan trọng khác của mỡ máu đó là triglycerid , còn được gọi là chất béo trung tính , đóng vai trò quan trọng như là nguồn cung cấp năng lượng và chuyên chở các chất béo trong quá trình trao đổi chất. Nhưng nếu chỉ số tăng cao sẽ gây xơ vữa mạch. Tăng triglycerid thường gặp ở người bị béo phì, lười vận động, đái tháo đường, uống nhiều rượu bia và hút nhiều thuốc lá.
Những người bị tăng chỉ số này thường kéo theo tăng cholesterol toàn phần , tăng cholesterol có hại LDL và giảm cholesterol có lợi HDL.
Nguyên nhân cholesterol cao
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng cholesterol cao, trong đó thường gặp nhất là những nguyên nhân sau đây:
Cholesterol máu cao gây bệnh gì?
Cholesterol tăng cao nếu không được điều trị kịp thời có thể sẽ dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm sau đây:
Đau tim: Thừa cholesterol sẽ hình thành các mảng bám trong thành động mạch, cản trở lưu thông oxy và máu, dẫn đến các cơn đau tim và đột quỵ . Khi đau tim, các mảng bám vỡ ra, hình thành các cục máu đông. Những cục máu đông này ngăn không cho động mạch nhận máu và oxy, khiến các cơ tim bắt đầu chết.
Điều trị cholesterol máu cao
Từ trước đến nay, nhóm thuốc statin thường được dùng để hạ cholesterol. Thế nhưng, trải qua một quá trình sử dụng thì các chuyên gia mới phát hiện những tác dụng phụ nghiêm trọng của nhóm thuốc này. Như gây tiêu cơ vân, làm thay đổi chức năng gan, gây hại cho quá trình phát triển thai. Năm 2012, FDA còn khuyến cáo nhóm thuốc này có thể gây mất trí nhớ, tăng đường huyết và bệnh tiểu đường typ 2. Chính nghịch lý này đã khiến các nhà khoa học nghiên cứu loại thuốc hạ cholesterol khác không thuộc nhóm statin.
Nexletol – Thuốc mới điều trị cholesterol máu cao
Công ty Esperion Therapeutics cho hay FDA đã cấp phép cho thuốc Nexletol do hãng này sản xuất.
Các nghiên cứu cho thấy loại thuốc hạ cholesterol mới này có thể làm giảm nồng độ lipoprotein cholesterol. Hay còn gọi là LDL. Đây được xem là loại cholesterol “xấu” có thể dẫn đến bệnh tim mạch hoặc đột quỵ. Nexletol phát huy tác dụng bằng cách ngăn chặn sự sản sinh cholesterol. Nó có thể làm giảm lượng LDL tới 28%.
Công ty Esperion còn nộp đơn xin FDA chấp thuận việc sử dụng Nexletol kết hợp với thuốc ezetimibe – một loại thuốc cũng không thuộc nhóm statin. Trong các cuộc nghiên cứu, sự kết hợp của hai loại thuốc này có thể làm giảm lượng cholesterol từ 38 – 44%.
Tuy nhiên, hiện tại loại thuốc này vẫn đang được nghiên cứu thêm. Các nhà khoa học vẫn chưa biết rằng nó có thể làm giảm nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim ở những bệnh nhân không thể sử dụng thuốc statin hay không.
Nexletol có thể là một phương án bổ sung hiệu quả và phù hợp hơn các statin trong mục tiêu giảm cholesterol cho bệnh nhân.
Hy vọng thông tin trên hữu ích với quý bạn đọc.